Một người thực hiện việc đăng ký dân số tại Thụy Điển thì sẽ được cấp một số định danh cá nhân (tiếng Anh gọi là personal identity number, tiếng Thụy Điển gọi là personnummer), sau đây được gọi tắt là số cá nhân.
Để được đăng ký dân số tại Thụy Điển, bạn phải có giấy phép cư trú ít nhất 1 năm và sẽ ở lại Thụy Điển ít nhất 1 năm.
Nếu nhận được giấy phép cư trú dưới 1 năm, bạn sẽ không được đăng ký dân số tại Thụy Điển và không được hưởng các phúc lợi xã hội. Do đó, điều quan trọng là bạn phải có bảo hiểm để chi trả các chi phí có thể phát sinh, ví dụ như trong trường hợp ốm đau và tai nạn.
Việc đăng ký dân số được thực hiện thông qua Cơ quan Quản lý Thuế Thụy Điển- Skatteverket và được dựa trên những thông tin cơ bản của mỗi cá nhân, bao gồm:
- Ngày sinh
- Giới tính
- Tình trạng hôn nhân
- Địa chỉ đăng ký hộ khẩu
- Thành viên gia đình
Vì vậy, nếu bạn có thành viên gia đình là vợ chồng, con cái cũng sang Thụy Điển sống cùng, thì ngoài Thẻ cư trú đã được Cơ quan Di trú Thụy Điển- Migrationsverket cấp, bạn cần phải nhớ mang theo bản gốc Giấy kết hôn, Giấy khai sinh và Hộ chiếu của tất cả thành viên gia đình.
Để tiết kiệm thời gian và nhanh chóng được xử lý hồ sơ đăng ký dân số của mình khi đến Thụy Điển, bạn nên thực hiện việc thông báo qua mạng trước với Skatteverket sau khi bạn đã có giấy phép cư trú. Bạn có thể thực hiện việc thông báo này qua đường link Move to Sweden (bấm tại đây). Sau khi khai thông tin và trả lời các câu hỏi xong, bạn nên in sẵn các bản đã khai và mang theo cùng các giấy tờ cá nhân của mình và gia đình mình khi đến văn phòng Skatteverket gần nơi mình ở để làm thủ tục trực tiếp. Lưu ý, trong thời gian Covid-19 hiện nay, người đăng ký chỉ có thể đến văn phòng của Skatteverket sau 7 ngày kể từ khi bạn đặt chân tới Thụy Điển.
Số cá nhân của bạn sẽ không tự động được cấp ngay sau khi bạn đến văn phòng Skatteverket đăng ký hộ khẩu, mà thường sẽ mất vài tuần mới có kết quả và được gửi qua đường bưu điện tới bạn (thời điểm dịch Covid-19, thời gian chờ đợi có thể lên tới 18 tuần).
Một cá nhân khi sinh sống tại Thụy Điển cần phải có số cá nhân trong các giao dịch quan trọng của mình, như:
- Đăng ký trường học (ví dụ khi đăng ký trường học mẫu giáo/phổ thông cho con, học tiếng Thụy Điển miễn phí theo chương trình SFI dành cho người nhập cư)
- Mở tài khoản ngân hàng để nhận lương, thanh toán trong mua bán giao dịch
- Khám, chữa bệnh
- Ký hợp đồng dịch vụ các loại, như: điện thoại, internet, điện, nước, tập gym…
Trên thực tế, rất nhiều người mới chuyển đến Thụy Điển mà không đủ điều kiện để được cấp số cá nhân nên đã gặp không ít phiền toái và thiệt thòi về quyền lợi, như con không được đến trường, trả tiền khám chữa bệnh rất cao (theo mức phí như một người du lịch nước ngoài), không đăng ký được các dịch vụ cần thiết cho mình, như điện thoại, thanh toán ngân hàng…
Vì vậy, trước khi chuyển đến Thụy Điển, các bạn cần nắm rõ thông tin để tránh rơi vào những trường hợp nêu trên.
Những trường hợp có thể xảy ra đối với một người không đủ điều kiện được cấp số cá nhân:
- Có giấy phép cư trú dưới 1 năm. Ví dụ như sinh viên học chương trình đào tạo đến 1 năm
- Thời gian sống tại Thụy Điển không đủ 1 năm. Ví dụ một người có giấy phép cư trú 15 tháng, nhưng sang Thụy Điển muộn hơn thời điểm đã được cấp phép và đến văn phòng Skatteverket đăng ký hộ khẩu muộn, cho nên thời gian sống tại Thụy Điển tính đến khi giấy phép hết hạn là không đủ 1 năm
- Hộ chiếu có thời hạn hiệu lực không đủ 1 năm, kể từ ngày cấp giấy phép cư trú. Ví dụ người này đủ điều kiện được cấp giấy phép cư trú 2 năm, nhưng thời hạn trên hộ chiếu ngắn hơn 1 năm, nên chỉ được nhận giấy phép cư trú theo thời hạn thực tế của hộ chiếu.
Lưu ý, đối với các bạn du học sinh tham dự chương trình đào tạo đại học trên 1 năm (thông thường được cấp giấy phép lần đầu với thời gian 13 tháng, sau đó gia hạn tiếp) sẽ không phải mua Bảo hiểm sức khỏe toàn diện – Comprehensive health insurance khi làm hồ sơ xin giấy phép cư trú bởi vì các bạn sẽ được đảm bảo bởi hệ thống phúc lợi của nhà nước, trong đó có bảo hiểm sức khỏe toàn diện của Thụy Điển khi bạn đăng ký dân số tại đây.
Một người khi đủ 13 tuổi có thể làm thẻ căn cước- ID card để dùng khi giao dịch tại Thụy Điển (thay cho hộ chiếu) bằng việc đặt lịch đăng ký với Skatteverket sau khi đã được cấp số cá nhân, với mức phí là 400 SEK. Thẻ căn cước này được mã hóa và nhận dạng trong toàn hệ thống của Thụy Điển. Trên giao diện của thẻ được ghi các thông tin cơ bản, gồm: ngày tháng năm sinh, số cá nhân, giới tính, chiều cao và thời hạn giá trị của thẻ này là 5 năm.
Riêng người đã có quốc tịch Thụy Điển còn có thể làm thẻ căn cước- National ID card do Cơ quan Cảnh Sát Thụy Điển (Polisen) cấp. Thẻ này có giá trị sử dụng trong khối EU, thời hạn thẻ này là 5 năm.
Nếu bạn thi đỗ bằng lái xe ô tô tại Thụy Điển, thì sẽ được Sở Giao thông Thụy Điển- Transportstyrelsen cấp bằng. Bằng lái xe này cũng được dùng như một thẻ ID và có giá trị khi đi giao dịch tại Thụy Điển, thời hạn thẻ này là 10 năm.
~ VNS Consulting
